- Zapobieganie chorobom pszczół powinno opierać się głównie na:
- selekcji ras pszczół odpornych na choroby
- stosowaniu zabiegów zwiększających odporność
- pszczół na choroby
- i zmniejszających możliwość infekcji takich jak:
- regularna wymiana matek
- systematyczna kontrola rodzin w celu wychwycenia wszelkich anomalii zdrowotnych
- kontrola czerwiu trutowego
- okresowa wymiana plastrów
- regularnie prowadzona dezynfekcja (ule, sprzęt pszczelarski, pasieczysko)
- niszczenie skażonych materiałów i źródeł infekcji
- zapewnienie rodzinom ciągłych, wystarczających zapasów miodu i pyłku w ulach (tzw. "żelazna rezerwa")
- W pasiece prowadzonej metodami ekologicznymi zabronione jest stosowanie antybiotyków w ramach profilaktyki chorób zakaźnych czerwiu
- Dopuszcza się natomiast:
- profilaktyczne i lecznicze stosowanie środków leczniczych pochodzenia ziołowego i preparatów homeopatycznych;
- stosowanie kwasu mrówkowego, mlekowego, kwasu octowego i kwasu szczawiowego oraz olejku mentolowego, tymolowego, eukaliptusowego lub kamforowego w przypadku porażenia pszczół przez Varroa destructor.
- W wyjątkowych sytuacjach, przy bardzo wysokim porażeniu rodzin
konieczne bywa zastosowanie farmakologicznych (allopatycznych) leków
weterynaryjnych.
Należy wówczas podać: rodzaj leku (łącznie z informacją odnośnie substancji czynnej w nim zawartej), szczegóły dotyczące rozpoznania choroby, metody administrowania, czas trwania leczenia i okres jego zakończenia i zadeklarować odpowiedniej jednostce certyfikującej. Leczone rodziny powinny być izolowane w specjalnej pasiece, a wszystkie plastry wymienione na nowe, pochodzące z pasieki ekologicznej. Dopiero po zakończeniu okresu przejściowego, miód produkowany przez te rodziny będzie mógł być uznany jako ekologiczny.
Należy pamiętać zawsze o tym, że poza działaniem leczniczym, preparaty chemiczne mogą niekiedy wykazywać niekorzystne działanie na organizm pszczół i czerwiu i negatywnie wpływać na prawidłowe funkcjonowanie rodziny pszczelej. Przy nieumiejętnym podawaniu preparatów, ich toksyczne oddziaływanie może prowadzić do zamierania larw, skrócenia długości życia pszczół czy okłębiania matek. - Pszczelarz jest zobowiązany do prowadzenia wykazu środków stosowanych do wytwarzania produktów ekologicznych oraz środków leczenia pszczół, z podaniem źródła ich pochodzenia. Wykazy te należy przechowywać przez okres 3 lat od dnia użycia środków.
W następnych artykułach opisano choroby pszczół i metody walki z nimi.
